Czym jest prokrastynacja? I jak jej zapobiegać?

Prokrastynacja czyli zwlekanie to w psychologii zjawisko określane jako patologiczna tendencja do przekładania czynności na później. Osoby nią dotknięte mają problemy z rozpoczęciem pracy i cierpliwością. Jeśli nie widzą szybkich efektów swoich działań, odkładają je na później. Co ciekawe, prokrastynatorzy (przez społeczeństwo uważani za leni) nieraz są bardzo ambitnymi i inteligentnymi osobami, które mają problemy z przeżywaniem porażek. Chcąc uniknąć popełniania błędów, odkładają konkretne czynności w nieskończoność.

Jak walczyć z prokrastynacją?

Przede wszystkim należy rozpoznać przyczynę odkładania zadań na później.
Możliwe, że uznajemy to zadanie za nieciekawe lub nieprzyjemne. Odciągamy jego wykonanie w czasie, by nie doświadczać negatywnych bodźców. Podobnie dzieje się w przypadku złej organizacji pracy. Bez listy zadań łatwo się pogubić. Jeżeli jesteśmy perfekcjonalistami wpadamy w pułapkę odkładania rzeczy na później, bo obawiamy się, że je wykonamy źle. Nie wierzymy we własne siły i przytłacza nas widmo porażki. Do tego mogą się też dołączyć problemy z podejmowaniem samodzielnych decyzji. Mając naszkicowany problem, możemy rozpocząć walkę z prokrastynacją. Ponieważ jest ona nawykiem, dlatego uporanie się z nią nie jest łatwe i potrzeba czasu by zacząć funkcjonować inaczej.

Pierwszym sposobem walki jest motywacja. Jeżeli ustalimy sobie system nagród za wykonaną pracę – jakaś drobna przyjemność – będzie ona kojarzyła się nam jednak z czymś przyjemnym. Już samo doprowadzenie sprawy do końca wywoła w nas pozytywne emocje. Jeżeli chcemy wzmocnić nasza motywację, możemy poprosić zaufaną osobę, by kontrolowała nasze działania.
Drugim sposobem jest organizacja czasu pracy. Najlepszy sposób to zapisywanie czynności, które mamy do wykonania, a następnie ich odhaczanie. Jeśli umieścimy kartę z zdaniami w widocznym dla nas miejscu, to będziemy mogli kontrolować nie tylko to, co nam zostało do zrobienia, ale też zobaczyć efekt swojej pracy. Listę czynności do wykonania można dodatkowo podzielić na różne kategorie np. sprawy priorytetowe etc. Pamiętaj by koncentrować uwagę tylko na jednym zadaniu, jeśli jest ono za trudne, zawsze możesz podzielić go na mniejsze.

W walce z prokrastynacją najważniejsze jest zdiagnozowanie problemu. Jeśli już go rozpoznasz to musisz się zastanowić, czy chcesz pozbyć się tego nałogu? Jeśli podejmiesz to wyzwanie, czeka Cię droga stawiania jasnych celów i egzekwowania konsekwencji. Niemniej jednak nagroda jest słodka. Zarządzając lepiej sobą w czasie zdobędziesz czas na swoje przyjemności i pozbędziesz się nie przyjemnego stresu związanego z obawą, że znowu nie zdążysz na czas z jakimś ważnym projektem.